Groot kaasjeskruid? Je zou kunnen stellen dat deze plant enigszins uit de gratis is geraakt terwijl het toch een rijk verleden kent als eetbare groente. Bovendien wordt de medicinale werking van de plant nog steeds geroemd. Tijd dus om de plant eens weer in de spotlight te zetten. Want groot kaasjeskruid heeft voldoende interessante kanten om eens nader te belichten.
Wat is groot kaasjeskruid?
Groot kaasjeskruid is een vaste plant die een hoogte kan bereiken van tussen de één en anderhalve meter. Het is onderdeel van de kaasjeskruid familie en de plant staat ook wel lokaal wel bekend onder namen als hemdeknoopjes, Juvverrooske en kattekaarsjes.
De officiële naam van de plant is Malva. Malva zou een afgeleide zijn van het Griekse woord malassoo, iets dat verzachten betekent. Er is echter ook een tweede verklaring die stelt dat het een afgeleide is van het Hebreeuwse woord malluah, hetgeen zoiets betekent als zout van smaak. Het woord kaas is afgeleid van de vorm van de vrucht, die – als je goed kijkt- inderdaad wel iets weg heeft van een Goudse kaas.
Bloemen groeien in de oksel van de bladeren
De plant heeft tussen de drie en de zeven lobbige en handvormige bladeren. De bloemen zijn roze en hebben veel meeldraden, die samengroeien tot een androgynofoon. De bloemen groeien met tenminste twee andere bloemen samen in de oksels van de bladeren.
De bloeiperiode van de groot kaasjeskruid loopt van mei tot en met september. In groot kaasjeskruid vind je onder meer etherische olie, looistof. tannine, flavonoïden en anthocyanen en dan specifiek in de bloemen. De plant heeft een lange geschiedeis als het gaat om medicinaal gebruik.
Helpt klachten aan darmen en baarmoeder verlichten
Zo is en wordt de plant genoemd als middel voor klachten aan de darmen en aan de baarmoeder en helpt het tegen wespen en schorpioensteken. Ook zou het een rol kunnen spelen bij het versnellen van een bevalling. De plant bevat ook vitamine A, C, B1, B2 en over caroteen.
Groot kaasjeskruid is ook geruime tijd als groente gebruikt. Voor bijen is het een daarnaast een nectarplant en voor de distelvlinder geldt het als een waardplant, net als dat geldt voor het kaasjeskruiddikkopje. Je vindt de plant in heel Europa en de plant wordt in het Engels overigens common mallow genoemd, in Frankrijk daarentegen spreekt men van de grande mauve.
Amper van elkaar te onderscheiden
De gehele familie waartoe ook de groot kaasjeskruid behoort, bestaat uit maar liefst 4225 soorten en 244 geslachten. De grootste geslachten wat betreft de soorten zijn wel de hibiscus, sterculia en de dombeya. De meest bekende gewassen binnen de plantenfamilie zijn katoen, cacao en orka.
Kaasjeskruid heb je specifiek in rond de dertig verschillende soorten. In ons land kennen we zes verschillende soorten. Dit zijn dus de groot kaasjeskruid, klein kaasjeskruid, kleinbloemig kaasjeskruid, muskus kaasjeskruid, rond kaasjeskruid en vijfdelig kaasjeskruid. Van deze soorten kun je vijfdelig kaasjeskruid en muskus kaasjeskruid amper van elkaar onderscheiden.
De vijfdelige variant geldt als reukloos en heeft bovendien bladeren met veel minder inkepingen en daardoor heeft net bredere lobben dan die van de muskus variant van kaasjeskruid. Van muskus kaasjeskruid ruiken de bloemen bovendien niet geheel verrassend naar muskus. Op die manieren zou je de verschillende soorten dus nog enigszins uit elkaar kunnen houden.
Hoe moet je groot kaasjeskruid zaaien?
Het is belangrijk om bij het zaaien van de plant altijd een geschikte plek te kiezen. Moeilijk is dat niet, want van een veeleisende plant is geen sprake. De plant doet het goed in de volle zon of in de halfschaduw en het liefst is sprake van goed gedraineerde en wat drogere grond.
De groot kaasjeskruid doet het al op schrale grond goed. Je strooit de zaden uit over de grond en bedek de zaden daarna met wat vochtige aarde. Plant de zaden op een afstand van 25 centimeter van elkaar. Je kunt de plantjes later ook uitdunnen en dan de genoemde afstand aanhouden. Zaaien kan in de maanden april en mei in de vaste grond.
Kun je kaasjeskruid thee maken?
We hebben het al gehad over de geneeskracht van de plant. In dat kader kun je ook prima thee van kaasjeskruid maken. Je drinkt de thee niet zozeer vanwege de smaak ervan, maar vooral vanwege de heilzame werking die het heeft als je te maken hebt met keelpijn. In de bloemen van de plant zitten slijmstoffen, en die helpen – als je er thee mee zet- tegen verschillende vormen van keelpijn.
Ook zou het drinken van de thee verlichting bieden als je te maken hebt met krampen. De thee zou je daarnaast kunnen verlossen van pijn als je te maken hebt met vervelende ontstekingen in de mond. Een beetje van de thee op een omslag zou ook helpen bij eczeem. En zo wordt de groot kaasjeskruid nog veel meer geneeskrachtige kenmerken toegedicht.
Wat is het verschil tussen groot en klein kaasjeskruid?
Eigenlijk zit het verschil tussen groot en klein kaasjeskruid al in de naam opgesloten. De één is groot, de ander behoorlijk kleiner. De planten behoren tot dezelfde familie, de kleine kaasjeskruid is eveneens een vaste plant alleen het verschil zit in de lengte van de plant. Kan groot kaasjeskruid wel anderhalve meter lang worden, daar komt de kleine variant niet verder dan 40 centimeter, maximaal.
Nog zelden onderdeel van recepten
Zoals gesteld werd groot kaasjeskruid een periode lang als groente gebruikt. Mocht je plannen hebben dit te proberen, dan kun je wat betreft de bereidingswijze zo ongeveer te werk gaan als je ook doet bij spinazie. Wat je ook kunt doen is de jonge bladeren rauw gebruiken door de salade.
Je kunt eveneens kiezen om de bladeren gekookt te eten. Wat zeker is, is dat groot kaasjeskruid extra smaak geeft aan soepen en zeker ook aan verschillende sauzen. Je zou de smaak enigszins kunnen omschrijven als nootachtig. De bloemetjes van groot kaasjeskruid kun je eten.
De smaak? Die is mild, zacht en zoet vooral. Tegenwoordig echter, kom je groot kaasjeskruid nog amper tegen in welk recept dan ook. En dat is eigenlijk best jammer.
